Ben Elazığ'a gidim gadan alam...

   Elazığ şivesi kimine göre komik kimine göre tatlı ama bir o kadar da özüne bağlı bir şivedir. Biz Elazığlılar çok ekonomik insanlarız, hiç öyle uzatma fazla harf kullanarak israf yapama gerek duymayız. her şeyi kısaltırız. Kelimelerimiz normal İstanbul Türkçesine göre oldukça kısa ekonomik kullanışlı.

   Örneğin herkes "geliyorum" der o geliyorum biz de ekonomik bir hal alarak "-yorum" eki atılır ve kısaca "gelim"" olur. Her şey de bu kısaltma olur. Misal " ben gidiyorum" değil de "ben gidim" olur. Gelim, gidim, sevim, sevmim, ölem, ne yapam... Örnekleri uzatak mümkün. Siz anladınız kısaca ne tür bir yapıda olduğunu.

   Her yörenin kendine ait söylemleri olduğu gibi Elazığ'ında birçok söylemi vardır kendine has. Evden çıkan oğluna annenin söylediği tek şey "kimseye karışma oğlum"'dur. Şimdi kısaca size bazı kelimelerin normal hali ve Elazığ'daki söylenme şeklini aktarayım:

Anıkom: Annem

Basduh: Pestil

Orcik: Cevizli sucuk

Bibi: Hala

Cıscıbıldah: Çırılçıplak

Cıncıh: Temiz

Çağa: Çocuk

Çüt: Çift

Diyeze: Teyze

Erçel: Yaramaz

Eşgere: Aşikar

Grınata: Klarnet

Horata etmek: Sohbet etmek

Kırtik: Çok az

Kortik: Çukur

Kirve: Sünnet olan çocuğu kucaklayan :)

Ösgemek: Özlemek

Örken: Halat

Pirpirim: Semiz otu

.

.

.

  Bu örnekleri uzatmak, çoğaltmak mümkün. Fazla sıkmayım şimdi ben sizi. Bu tür bi şiveye sahibiz.

Elazığ yöresine özgü kalıplaşmış deyimler:

Aç gezip guyruğu tik gezmek: Kimseye minnet etmemek Ağzı acıh ayran delisi: Aklı başında olmayan aptal Ali gıran baş kesen: Kabadayı Aşuh atmak: Kumar oynarcasına bir işe girişmek Bahar mayısı gibi sıvaşmak: Yakasını bırakmamak Bal eski petekte: Tecrübe önemlidir Beli burhu gırılmak: Çok yorulmak Ci deyip gaşmah: Ziyaret edilen yerde çok kısa kalmak Cin çali, çingen oyni: Bir kalabalıkta kimin ne yaptığı belli değil Daha ne nenni ne ciş: Henüz daha ortada hiç bir şey yok Durup durup duz kavurmah: Aynı şeyleri tekrar etmek Enükken gulagını mı kesmişim: Onu yeterince tanımıyorum Eşşeğin böyüğü ahurda: İşin önemli bölümü geride Fıstik atıp gezmek: Yiyip içip eğlenmek, keyfi yerinde olmak Gaşına gaşına gahtı ocah başına: Layık olmadığı yere yükseldi Gıçı gırıh it gibi dolaşmah: Bir işe yaramamak Gursağı geniş: Hakaret ve rezalete ses çıkarmayan Hıriğini sürütmek: Peşinden başka misafirleri de getirmek İki lafın belini gırah: Sohbet etmek İt otarmah: Boş boş gezmek Kimin zibilini dağıdidin: Neredeydin, niçin geciktin Kortikoğlu işi: Baştan savma yapılan iş Medine fukarası gibi yalvarmah: El ayak öperek bir şeyi istemek Nerde dıngıltı orda buluntu: Her eğlenceye koşan Osuruğu tırısmana çıhmah: korku ile kaçışmak Ögüne demir atmah: Çok az ziyaret edenler için söylenir Pipirim mi yedin: Çok güçsüzsün Poçiğinden gögermek: Gençliğe özenmek (Yaşlılar için söylenir) Sevindirik olmah: Çok sevinmek Tene tene olmah: Çalım satmak Toprah basan: Yazıklar olsun Üreğine tökmek: Çok üzülmek Üstüne gök gürlememiş: Kaba ve görgüsüz davranmak Ya sırtı ya partı: Ne olacaksa olsun Yel gelecek delügü bilmek: Çıkarını gözetmek

Yöresel dualarımız:

Allah elden ayağa düşürmeye.	Elin atasun, altun tutasun.	Kesene bereket.
Allah muhannete muhtaç etmeye.	El öpenin çoh ola.	Muhannete muhtaç olmayasın.
Allah sahlıya	Ellerin yeşil ola.	Uzun ömürlü olasın.
Bi yasduhda gacıyasız.	Gadan alam.	Rızgın bol ola.
Başın dişin ağrımıya.	Gadan belan bahan gele.	Sahan gelen bahan gele.
Cedden rahmet.	Hayırlı gudümlü ola.	Tutuğun altın ola.
Dırnağın daşa değmiye.	Huri, gılman yoldaşın ola.	Yüzün ağ ola.
Dolu sanduhlar öğüne oturasın.	İşin gücün, rast gele.	Yüzün güle.

Yöresel beddualarımızı da şöyle sıralamak mümkün:

Adın bata. Elin, golun çekile. O Boyda galasın. Ağzından burnundan gele. Ezilesin, erpiyesin. Ellün körü. Baba çıha. Farş malamat olasın. Parça tike olasın. Başın, bağrın yiye. Garnagassi gızılgurt. Rızgın kesile. Boyun bosun devrile. Gotdik. Sesin Sal altından gele. Can evin yıhıla. Hışdige gelesin. Tatarhamıya gelesin. Devrün döne. İsotlanasın. Yüz üstü sürünesin. Dünya ışığına hasret galasın. Muradın gözünde gala. Zukgumun kökü.